kvaliteta života

Sažetak

UVOD: Karcinom dojke je najčešća neoplazija kod žena. Kvaliteta života žena nakon tretmana karcinoma dojke predstavlja sveobuhvatno zadovoljstvo i nezadovoljstvo vlastitim životom, kvaliteta života odnosi se na lično blagostanje i životno zadovoljstvo, uključujući mentalno i fizičko zdravlje.

CILJ: Cilj ovog istraživcanja je odrediti stepen kvalitete života kod mastektomiranih bolesnica koje su završile specifični onkološki tretman u odnosu na zdrave ispitanice (kontrolna grupa).

METODE: Prospektivna studija provedena je na Klinici za grandularnu i onkološku hirurgiju Univerzitetsko Kliničkog centra u Sarajevu.Studijom je obuhvaćeno 100 mastektomiranih bolesnica koje su se liječile na klinici i 100 zdravih ispitanica(kontrolna grupa).Za procjenu kvalitete života korišten je Evropski anketni upitnik SF-36.Za statističku analizu dobivenih podataka korišten je programski paket SPSS for Windows (verzija 19.0, SPSS Inc, Chicago, Illinois, SAD) i Microsoft Excell (verzija 11. Microsoft Corporation, Redmond, WA, SAD).

REZULTATI:Rezultati istraživanja pokazuju da je skor kvalitete života veoma nizak kod oboljelih ispitanica u odnosu na zdrave ispitanice (kontrolnu grupu); na skali općeg zdravlja oboljele ispitanice imaju 50(35-70) bodova u odnosu na kontrolnu grupu ispitanica 90(75-90) bodova; na skali tjelesnog funkcionisanja 65(38,7-76,25) bodova u odnosu na kontrolnu grupu 95(85-100) bodova; na skali bola 22,5(0,0-55,0) bodova u odnosu na kontrolnu grupu 77,5(77,5-100) bodova; na skali ogranićenja zbog fizičkog zdravlja 43,75(25-56,25)bodova u odnosu na kontrolnu grupu 75(75-100) bodova; na skali energije/umora imaju vrijednosti 25(12,5-56,25) bodova u odnosu na kontrolnu grupu 87,5(75-100) bodova; na skali ograničenja zbog emocionalnih problema imaju vrijednosti 25(0-52,5) bodova u odnosu na kontrolnu grupu 75(62,5-100) bodova; na skali socijalnog funkcionisanja imaju vrijednosti 25(0-52,5) bodova u odnosu na kontrolnu grupu koje u prosjeku iznose 75(62,5-100) bodova; na skali emocionalnog blagostanja imaju vrijednosti 35(25-57,5) bodova u odnosu na kontrolnu grupu 70(65-80) bodova; na skali fizičkog zdravlja imaju prosjek 45(28,75-59) bodova u odnosu na kontrolnu grupu 84,69(73,13-97,5)bodova; na skali mentalnog zdravlja imaju prosjek 29,69(12,19-59,38) bodova u odnosu na kontrolnu grupu 77,19(67,81-95,0) bodova.

ZAKLJUČAK:Izmjenjeni tjelesni izgled žene zbog tretmana karcinoma dojke je izvor psihosocijalnih problema i dovodi do pogoršanja općeg mentalnog zdravlja te utiče na kvalitetu života.

KLJUČNE RIJEČI: kvaliteta života, karcinom dojke,mastektomija Nastavi čitati Kvalitet života pacijentica oboljelih od karcinoma dojke

Sažetak

Cilj istraživanja je utvrđivanje odnosa rinoplastike i psihičkog zdravlja pacijentkinja. Istraživanje je obuhvatilo ispitanice koje su bile podvrgnute estetskom ili rekonstruktivnom operativnom zahvatu nosa. Kao instrument istraživanja korišten je Upitnik SF-36 (Short Form 36), višestruko primjenljiv upitnik zdravstvenog statusa s 36 pitanja. Rezultat se standardno izražava u osam dimenzija, od kojih je jedna dimenzija psihičko zdravlje. Sve ispitanice su preoperativnu pripremu i postoperativnu njegu imale u Eurofarm centru u periodu 2007 – 2010. godine. Ispitanice su bile podijeljene u dvije grupe. Grupa A: 20 ispitanica kod kojih je urađena estetska rinoplastika i grupa B: 20 ispitanica kod kojih je urađena funkcionalna rinoplastika. Analiza normalne distribucije putem Kolmogorv Smirnov testa pokazuje da ograničenje zbog fizičkih teškoća, tjelesni bolovi, socijalno funkcioniranje i ograničenje zbog emocionalnih teškoća zadovoljavaju kriterije normalne distribucije podataka te su isti bili obrađivani korištenjem parametarskih testova (Student t i ANOVA), dok preostale subskale SF-36 upinika ne zadovoljavaju kriterije normalne distribucije te su u njihovoj analizi korišteni neparametrijski testovi (Mann-Whitney U i Kruskal-Wallis). Prosječna dob u ispitivanom uzorku (N=40) je iznosila 32,6±6,8 godina (medijana 32 godine), te se kretala u rasponu od 19 do 52 godine. Statistička analiza ukazuje da signifikantne razlike prema dobi postoje na skalama percepcije opšteg zdravlja, vitalnosti i energije, te psihičkog zdravlja (p<0,05). S obzirom na stepen obrazovanja, visoku stručnu spremu ima 27 (67.5 %), jedna ispitanica ima postdiplomsko obrazovanje (2.5 %), i 12 (30.0 %) ispitanica je sa srednjom stručnom spremom. Obzirom na bračni status 25 (62.5 %) ispitanica nije u braku, a 15 (37.5 %) je u braku.
U odnosu na vrstu operativnog zahvata i dimenzije zdravstvenog statusa postoji statistički signifkantna pozitivna korelacija prema skali tjelesnih bolova, percepcije opšteg zdravlja i psihičkog zdravlja. Ispitanice koje su bile podvrgnute estetskoj operaciji imaju viši skor na pomenutim skalama.

Ključne riječi: rinoplastika, psihičko zdravlje, kvaliteta života, zdravstvena njega Nastavi čitati Operativne korekcije nosa i uticaj na psihičko zdravlje