Sažetak
Trahelektomija predstvlja hiruršku metodu lečenja ranog invazivnog grlića materice, sa akcentom očuvanja fertilne sposobnosti pacijentkinje. Pacijentkinja stara 27 godina operisana je ovom metodom u 19. nedelji trudnoće, sa verifikovanim karcinomom grlića materice.
Nakon obavljene hirurške intervencije, pacijentkinja se smešta u jedinicu intenzivne nege na tretman i zbrinjavanje po progresivnom tipu zdravstvene nege.
Tretman pacijentkinje u jedinic intezivne nege podrazumeva: intenzivan nadzor, sprečavanje rane postoperativne komplikacije, kontinuiran monitoring pacijentkinje i ploda, sprovođenje ordinirane terapije, preduzimanje mera u prevencija intrahospitalnih infekcija
Pacijentkinja otpuštena 14-ti postoperativni dan u dobrom opštem stanju. Graviditet uspešno očuvan do nešto ranijeg termina porođaja koji se završava carskim rezom i rođenjem deteta.
Na prvoj kontroli se konstatuje uredan onkološki i akušerski nalaz, pacijentkinja gravidna drugi put. Sledi drugi porodjaj.Na sledecim kontrolama nema povecanog onkoloskog rizika.Znacaj informisanosti oprednostima ove metode je od velike vaznosti, obzirom na povecanu incidencu oboljevanja od karcinoma grlica materice zena mladje zivotne dobi.
Ključne reči: karcinom grlića materice, graviditet
Summary
INTRODUCTION:Trahelectomia represents a surgical method of treatment of early invasive carcinoma cervix, with emphasis to preserve childbearing capacity. A patient 27 years old, had an operation this method in the 19th week of pregnancy, with verified carcinoma of the cervix.
METHODS AND MATERIALS:After completion of surgery, a patient can fit inside the unit of intensive tending to the treatment and disposal of the progressive type of health care.
OBJECTIVE:Prevent early postoperative complications with intensive supervision, treatment, care and continuous monitoring of mother and baby. Fifth postoperative day after clinical examination and fetal ultrasound.
CONCLUSION:A patient was discharged 14 th postoperative day in good general condition. Pregnancy successfully preserved to some earlier date of birth, which is the end of cesarean section and birth of a child.
In January 2009 Valid oncology and obstetric findings, a patient pregnant a second time.Next year, was the second birth of achild. The control has increased oncological risk.
Keywords : trahelectomy, early cancer cervix, yuonger women population
Uvod
Trahelectomia predstavlja hiruršku metodu lečenja ranog invazivnog karcinoma grlića materice (IA1, IB1, IIA) u cilju očuvanja fertilne sposobnosti pacijentkinje. U Institutu za onkologiju Vojvodine, na Klinici za operativnu onkologiju, ova metoda se primenjuje od 2002 godine gde je našla svoju punu opravdanost.
1988.g Daniel Dargent iz Liona je prvi put uradio VRT i 1994.g. objavio rezultate 21 operacije. Do 2000.godine ukupno je uradio 82 operacije.
Rezultat – 42 pacijentkinje su zatrudnele a 27 uspešno završene trudnoće carskim rezom.
1994.-1998.g. Govens iz Toronta uradio je 32 ART iz 13 porođaja.
Ungar i Smith. Stephans Hospital, Budapest i Westminster Hospital London uradili 15 ART i 5 trudnoća.
Vrte trahelectomie
Vaginalna radikalna trahelectomia (VRT) sa laparaskopskom pelvičnom ekstraperitonealnom i transperitonalnom limfadenektomiom.
Abdominalna radikalna trahelectomia (ART) sa pelvičnom limfadenektomiom.
Većina centara u svetu se opredelila za ART:
- Odstranjenje parametrija ne može sa sigurnošću da se uradi sa VRT
- Manji rizik od intraoperativnih komplikacija
- Kraće vreme trajanja operacije
- Manji intraoperativni gubitak krvi
U institutu za IOV, na odeljenju hirurške ginekološe onkologije za period 2002.-2011.godine urađeno je četrnest trahelectomia metodom ART pri čemu je ostvarena trudnoća kod dve pacijentkinje (jedan spontani pobačaj).
Prikaz slučaja pacijentkinje operisane ovom metodom
Pacijentkinja u sedamnestoj nedelji trudnoće, sa verifikovanim ranim invazivnim tipom karcinoma grlića materice, kod koje su ispunjeni sledeći uslovi za izvođenje ove metode: mlađa životna dob, negativni pelvični limfni čvorovi što podrazumeva mogućnost « ex.tempore » dijagnostike, operativni preparat bez prisustva karcinoma, što znači da nema povećanog onkološkog rizika. Nakon kliničkog i labaratorijskog ispitivanja pacijentkinja operisana u devetnostoj nedelji trudnoće.
U tretmanu i zbrinjavanju operasine pacijentkinje po progresivnom tipu zdravstvene nege sledi: obezbeđenje disajnih puteva, primena O2, praćenje vitalnih funkcija na monitoringu (EKG, saturacija, broj respiracija, telesne temperature), davanje ordiniranih lekova, kontrola transfuzije, davanje tokolitika putem infuzomata, praćenje diureze, i kontrola mogućeg krvavljenja gravidnog uterusa i eventualnih kontrakcija.
Pacijentkinja je bila vrlo uznemirena, tahikardna 100-120/min, bledih sluznica, bol prisutan u trbuhu, stabilnih vrednosti krvnog pritiska sa urednom diurezom. Uz blagu sedaciju obezbeđen je maksimalni mir bez poseta. Sve intervencije su izvedene prema trenutnom stanju pacijentkinje uz objektivnu procenu medicinskih sestara i naloga lekara.
Program zdravstvene nege
Kupiranje bola (po nalogu lekara), primenu ordinirane terapije vezane za tahikardiju, aktivno praćenje infuzije Partusistema, nadzor i beleženje svih vitalnih parametara.
Prevencija potecijanlnih problema
Kontroliše se postavljena IV kanila, urin kateter, operativni rez, postavljen abdominalni dren, sprovođenje mera prevencije ginekloške infekcije, oštećenja integiteta kože-sluzokože i isušenost usne duplje.
Drugi postoperativni dan premeštena je na odeljenje, bez kontrakcija, uz nastavak tokolize i nadoknade krvi jednom jedinicom transfuzije.
Pacijentkinja je otpuštena četrnesti operativni dan sa urednim nalazom UZ ploda. Savetovan joj je higijensko-dijetetski režim, ordirana terapija, zakazana kontrola za tri nedelje sa urađenim ekspertskim UZ u dvadestčetvrtoj nedlji trudnoće, dalja kontrola kod nadležnog akušera.
Rezultat
U 37. nedelji trudnoće uspešno je završen porođaj carskim rezom. Pacijentkinja je rodila muško dete, Apgar score 9/9, TT 2550gr.
Na kontroli 2008.godine pacijentkinja je drugi put gravidna i sledi porođaj carskim rezom 2009.godine u terminu. Početkom 2011.godine na redovnoj kontroli, pacijentkinja je bez povećanog onkološkog rizika, sa ostvarenim materinstvom dvoje dece.
Zaključak
Incidenca oboljevanja mladih žena od karcinoma grlića materice je u stalnom porastu. Metoda trahelektomie daje šansu i nadu ženama za ostvarivanje materinstva i samim tim ima svoju punu opravdanost. Na Institutu za onkologiju Vojvodine je pružena mogućnost očuvanja fertilne sposobnosti žena u generativnom životnom dobu. Ovakav tip operacija treba da se radi samo u referentnim centrima koji imaju kompletan multidisciplinarni stručni tim.
Literatura
- Covens A, Shaw P, Murphy J, et al. Is radical trachelectomy a safe alternative to radical hysterectomy for Patients with stage IA-B carcinoma of the cervix?. Cancer 1999, 86:2273.
- Dargent, JL Brun and M. Roy, The trachélectomie élargie (TE). Une alternative à l’hysterectomy radicale dans le traitement des Cancers infiltrants développés sur la face externe du col uterus. J. Obstet. Gynecol. 2 (1994), pp. 292-295.
- Annual Report on the Results of Treatment in Gynaecological Cancer. Journal of Epidemiology and Biostatistics / Volume 3, Number 1, 1998
- Covens, A. Preserving fertility in early cervical cancer with radical trachelectomy. Contemp Ob Gyn 2003; 48:46.
- Ungar L, Palfalvi L, Hogg R, Siklos P, Boyle DC, Del Priore G, Smith JR.
- Abdominal radical trachelectomy: a fertility-preserving option for Women with early cervical cancer BJOG 2005 Mar; 112 (3): 366-9.